Coraz więcej pacjentów decyduje się na wizyty u lekarzy prywatnych, co pozwala na szybsze uzyskanie porady medycznej i dostęp do szerokiej diagnostyki. W takiej sytuacji pojawia się jednak istotne pytanie: czy skierowanie od lekarza prywatnego można wykorzystać na NFZ? Odpowiedź na to pytanie zależy od rodzaju świadczenia, które ma być zrealizowane, a także od tego, czy lekarz i placówka mają podpisaną umowę (kontrakt) z Narodowym Funduszem Zdrowia.
Czy skierowanie od lekarza prywatnego można wykorzystać na NFZ?
Narodowy Fundusz Zdrowia finansuje świadczenia zdrowotne wyłącznie w określonych warunkach. W większości przypadków wymagane jest, aby placówka, w której pracuje lekarz wystawiający skierowanie, posiadała kontrakt z NFZ.
Wyjątkiem jest leczenie szpitalne, gdzie skierowanie od lekarza prywatnego jest honorowane, nawet jeśli wystawiający nie ma umowy z NFZ.
W praktyce wygląda to następująco:
- Hospitalizacja – skierowanie od lekarza prywatnego jest ważne i umożliwia bezpłatne leczenie w szpitalu posiadającym kontrakt z NFZ.
- Badania diagnostyczne, konsultacje specjalistyczne, rehabilitacja – skierowanie jest honorowane w ramach NFZ tylko wtedy, gdy lekarz wystawiający działa w systemie publicznym (ma kontrakt z NFZ). W przeciwnym razie pacjent ponosi pełny koszt świadczenia.
Czy lekarz prywatny może wystawić skierowanie?
Od 8 stycznia 2021 roku wszystkie skierowania w Polsce muszą mieć formę elektroniczną (e-skierowanie), niezależnie od tego, czy zostały wystawione w ramach NFZ czy prywatnie. Każdy lekarz korzystający z systemu P1 może wystawić ważne e-skierowanie, które następnie trafia do centralnej bazy danych.
Zgodnie z art. 58 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, skierowanie do szpitala może wystawić każdy lekarz, również działający prywatnie i taki dokument powinien zostać zrealizowany przez placówkę z kontraktem z NFZ. Oznacza to, że e-skierowanie od lekarza prywatnego ma formalnie tę samą moc, co skierowanie wystawione w ramach NFZ.
Od strony technicznej e-skierowanie wystawione w gabinecie prywatnym funkcjonuje w centralnym systemie P1 w taki sam sposób jak dokument pochodzący z placówki mającej kontrakt z NFZ. Pacjent otrzymuje kod e-skierowania (oraz – w przypadku formy papierowej – odpowiedni druk), z którym może zgłosić się do wybranej placówki.
Od 8 stycznia 2021 roku e-skierowanie jest obowiązkowe w całym publicznym systemie ochrony zdrowia. Każdy lekarz, również prywatny, który korzysta z systemu P1, może wystawić ważne e-skierowanie – trafia ono do centralnej bazy i może być zrealizowane w dowolnej placówce posiadającej kontrakt z NFZ
Różnice pojawiają się dopiero przy finansowaniu świadczenia:
- Jeśli lekarz prywatny nie ma kontraktu z NFZ, pacjent może z dokumentu skorzystać wyłącznie odpłatnie, z wyjątkiem hospitalizacji.
- Jeśli lekarz prywatny posiada kontrakt z NFZ, skierowanie może być realizowane bezpłatnie w ramach Funduszu, o ile dana usługa jest objęta umową.
W praktyce oznacza to, że sam fakt wystawienia skierowania przez lekarza prywatnego nie decyduje o jego „bezpłatnej mocy” w systemie publicznym – kluczowe znaczenie ma status lekarza i placówki względem Narodowego Funduszu Zdrowia. Dlatego przed planowanym badaniem lub konsultacją warto zapytać, czy wystawca skierowania pracuje w ramach NFZ i czy dana usługa jest objęta kontraktem.
Skierowanie od lekarza prywatnego a NFZ – różne typy świadczeń
Badania diagnostyczne
Skierowanie od lekarza prywatnego na badanie, takie jak rezonans magnetyczny czy tomografia komputerowa, będzie mogło zostać zrealizowane bezpłatnie w ramach NFZ wyłącznie wtedy, gdy wystawiający lekarz pracuje w ramach kontraktu z Funduszem. Jeśli jest to wyłącznie praktyka prywatna, NFZ nie pokryje kosztów badania.
Konsultacje specjalistyczne
Wizyta u specjalisty w ramach NFZ wymaga skierowania od lekarza posiadającego umowę z Funduszem. Skierowanie od lekarza prywatnego, bez takiego kontraktu, będzie podstawą jedynie do wizyty odpłatnej, nawet jeśli wybrana placówka realizuje świadczenia NFZ.
Rehabilitacja
Zasady są analogiczne jak przy badaniach i konsultacjach. Aby pacjent mógł skorzystać z rehabilitacji finansowanej przez NFZ, skierowanie musi być wystawione w ramach publicznego systemu. Dokument od lekarza prywatnego, który nie ma kontraktu z NFZ, nie umożliwia bezpłatnej realizacji świadczenia.
Leczenie szpitalne
To jedyny obszar, w którym skierowanie od lekarza prywatnego – również e-skierowanie od lekarza prywatnego – jest w pełni honorowane przez NFZ, niezależnie od kontraktu wystawiającego. Warunkiem jest posiadanie przez pacjenta ubezpieczenia zdrowotnego i przyjęcie do placówki z kontraktem NFZ.
Dowiedz się więcej o integracji systemu Medyc z platformą P1 i e-skierowaniami.
Kontrakt z NFZ – znaczenie i funkcja
Kontrakt z NFZ to umowa pomiędzy Narodowym Funduszem Zdrowia a placówką medyczną (lub indywidualną praktyką lekarską), określająca rodzaj i liczbę świadczeń realizowanych w ramach publicznego systemu opieki zdrowotnej.
Jeżeli lekarz lub placówka posiada kontrakt na określone świadczenia, NFZ finansuje ich wykonanie, a pacjent – pod warunkiem spełnienia kryteriów – korzysta z nich bezpłatnie.
W przypadku braku takiego kontraktu Fundusz nie pokrywa kosztów, nawet jeśli placówka wykonuje podobne świadczenia prywatnie.
Jak sprawdzić status lekarza?
Pacjent może szybko zweryfikować, czy skierowanie będzie realizowane w ramach NFZ. Najprostszy sposób to sprawdzenie numeru umowy NFZ na pieczątce gabinetu – zazwyczaj zaczyna się od „NFZ” i kilku cyfr. Brak takiego numeru oznacza, że skierowanie prawdopodobnie będzie musiało być realizowane odpłatnie. W przypadku e-skierowań, status lekarza i placówki można również sprawdzić poprzez Internetowe Konto Pacjenta (IKP), gdzie widoczne są dane wystawcy i numer umowy NFZ, jeśli dotyczy.
To praktyczne rozwiązanie pozwala uniknąć nieporozumień i dodatkowych kosztów, szczególnie w przypadku planowanych badań ambulatoryjnych czy rehabilitacji.
Czy skierowanie od lekarza prywatnego można wykorzystać na NFZ? Podsumowanie:
Odpowiadając na pytanie: czy skierowanie od lekarza prywatnego można wykorzystać na NFZ? Jest to możliwe jedynie w określonych sytuacjach:
- Tak – w przypadku leczenia szpitalnego, niezależnie od kontraktu lekarza.
- Tak – w przypadku badań, konsultacji czy rehabilitacji, ale tylko jeśli lekarz wystawiający działa w ramach kontraktu NFZ.
- Nie – w pozostałych przypadkach, gdy lekarz nie współpracuje z NFZ, a świadczenie jest realizowane publicznie.
Świadomość tych zasad pozwala pacjentom uniknąć nieporozumień i dodatkowych kosztów. Przed realizacją skierowania warto zawsze upewnić się, czy spełnione są wymogi NFZ dotyczące zarówno placówki, jak i lekarza wystawiającego dokument.
